Beleidsmatig onttegelen

Impact

Hoeveelheid tegels:
Makkelijk:
Groene impact:
Sociale impact:

Beleidsmatig onttegelen

Hoe gemeenten en woningcorporaties sturen op onttegeling

Als je echt vierkante meters wilt maken met onttegelen, dan kun je als gemeente of woningcorporatie een beroep doen op je bestuurlijke macht. Verbieden is niet populair, maar wel effectief. In Amsterdam, Tilburg en Duitsland worden de eerste stappen gezet richting serieuze onttegeling.

DUITSE GRINDTUINEN IN DE BAN

In de zomer van 2020 kwam het nieuws naar buiten dat de Duitse deelstaat Baden-Württemberg (Zuid-Duitsland, 11 miljoen inwoners) heeft besloten om versteende tuinen te verbieden. Minister-president Winfried Kretschmann noemt de grind- en tegeltuinen ‘vreselijk’ en wil er graag van af. Ze zijn funest voor de biodiversiteit en soortenrijkdom.

Er wordt overigens vooral ingezet op samenwerking met tuineigenaren, die overtuigd moeten worden met argumenten en niet direct met dwang. Het vastleggen van het verbod in de wet draagt wel bij aan de bewustwording rondom dit thema.

TOEGENOMEN VERSTENING TEGENGAAN

In ons liberale Nederland zijn we niet zo’n liefhebber van dwang, maar in Amsterdam-West zijn ze vorig jaar eveneens begonnen met regelgeving rondom stenen tuinen. Het betegelen en bebouwen van binnentuinen mag niet meer, omdat Oud-West volgens het stadsdeel ‘extra kwetsbaar’ is bij extreme neerslag. Door de toenemende verstening loopt het regenwater slecht weg. Ook leidt het volgens het stadsdeel tot ‘hittestress’, wat de leefbaarheid en gezondheid aantast. Uit een onderzoek dat de gemeente liet uitvoeren in de Bellamybuurt bleek dat de verstening enorm is toegenomen: van 37% in 2005 naar 57% in 2015.

PIONIEREN IN TILBURG

In Tilburg neemt woningcorporatie Tiwos het initiatief om huurders te motiveren om hun tuinen deels onbetegeld te laten. Ingrid Ama Asuamah is medewerker vastgoedbeheer. Kwaliteit van de woonomgeving met name op het gebied van groen en kleur is haar passie.

Ingrid: “Tiwos verhuurt zo’n 7500 woningen waarvan 5000 op de begane grond. Vroeger had men een nutstuin met kleinvee en groentes uit eigen tuin, vervolgens zijn we via de siertuin met gazon afgegleden naar veelal betegelde tuinen.’’ Efficiënt in gebruik, maar funest voor de biodiversiteit.

Sinds juni 2020 levert Tiwos bij mutaties woningen op met minder verharding. Bij nieuwbouw stellen ze eisen met betrekking tot verharding die vastliggen in het huurcontract. Bij vertrek ziet Tiwos toe op de naleving.

‘’Maar we zijn geen politie.’’ benadrukt Ingrid. ‘’ Natuurlijk mogen huurders zelf beslissen over hoe en wat, maar we proberen het belang van een tuin, op de eerste plaats voor de bewoners zelf, uit te leggen. We proberen bewoners te verleiden.’’ Tiwos ondersteunt bewoners praktisch met gratis advies, faciliteert gebruik van een aanhanger en werkt groene mogelijkheden uit voor bewoners.

De Tilburgse woningcorporatie vraagt bewoners 30 cm vrij te houden aan weerszijden van de erfscheiding van hun perceel. De achterliggende gedachte hierbij is dat water aan weerszijden in de bodem kan infiltreren en het nauwelijks gebruiksverlies oplevert. ‘’De kosten zijn aanzienlijk en we realiseren ons dat de voordelen niet rechtstreeks in geld zijn uit te drukken maar wel groot zijn.’’ aldus de gepassioneerde vastgoedbeheerder.

Foto’s door: Sjon Heijenga en Raymond Landegent

Stappenplan

1
Durf als gemeente, provincie of woningcorporatie het voortouw te nemen en vóór verandering te kiezen
2
Ga op inspiratietour bij andere instellingen of gemeenten en leer hoe die hun onttegel beleid aanpakken
3
Zorg voor sluitend beleid of een juridisch kader waarin je het onttegelingspercentage vastlegt
4
Informeer bewoners over de nieuwe regels en leg goed uit waarom hiervoor wordt gekozen
5
Het grote onttegelen kan beginnen!
"Versteende tuinen zijn vreselijk!"
- Winfried Kretschmann, minister-president Duitse deelstaat Baden-Württemberg
"De voordelen van het onttegelen zijn niet rechtstreeks in geld uit te drukken, maar zijn wel groot!"
- Ingrid Ama Asuamah, medewerker vastgoedbeheer

Tegelteller

Gewipte tegels in 2024

Totaal gewipt
in alle jaren