Het binnenterrein van het Rotterdamse ‘kabouterdorp’ ging vorig jaar flink op de schop. Tegels werden eruit gewipt om plaats te maken voor meer groen en speelapparaten van natuurlijk materiaal. Bewoonster Diana Vergeer trok samen met haar buren de kar voor dit klimaatbestendige project, met hulp van Stichting Tussentuin.
“Tijdens de kerstborrel in 2017 stonden we buiten een beetje te mopperen over hoe kaal ons binnenplein er uit zag”, vertelt Diana. “Overal stenen, en voor de kleintjes niet meer dan een saaie wipkip. Ook was het plein één grote klankkast. Doodzonde, van zo’n leuk wooncomplex”. Om het plein te vergroenen diende Diana een bewonersinitiatief in bij de wijkraad. “Als startbedrag kreeg ik vijfduizend euro. Hiermee konden we op een deel van het plein de tegels eruit halen en grond storten om bloemen te zaaien.” Ook klopte Diana aan bij Stichting Tussentuin. “Om alle buren een stem te geven over de begroeiing had ik een onafhankelijke partij nodig. Stichting Tussentuin heeft dat proces begeleidt. Daarbij namen zij ook de rol van architect op zich.”
Intussen wilde Diana een veel groter deel van het terrein aanpakken en klimaatbestendig maken. Dus moest er geld bij. Het gehele klimaatbestendige plein is er uiteindelijk gekomen met geld van onder andere de Europese Commissie. “Bij hoosbuien zorgden de vele regenpijpen op het terrein voor overbelasting van het riool. Niet alleen de vergroening, maar ook ons plan voor beter watermanagement viel bij de commissie in de smaak.” Op het nieuwe plein wordt het water nu opgevangen in een put en geleid naar de Karnemelksehaven, het watergebied dat om het wooncomplex ligt. “Zo willen we de waterkwaliteit verbeteren. Er broeden hier namelijk veel vogels en er paren zelfs snoeken. Door de nieuwe beplanting op het plein zien we nu meer vlinders en insecten. De hele aanpak zorgt voor een grotere biodiversiteit.”
De totstandkoming van het ontwerp was een mooi proces, vond Tanja Lina, landschapsarchitect van Stichting Tussentuin. “We hebben verschillende bijeenkomsten gehad met de bewoners met thema’s als spelen, regenwater en de vormentaal. In de schetsfase kozen de bewoners unaniem voor ronde en organische vormen. De uitdaging was om het team van de gemeente hierin mee te krijgen, omdat zij nog vaak in rechte lijnen denken. Dat is gelukt.” De watertrap, ontworpen door Fien Dekker, is een special item op het terrein. “In de standaard betonnen goten van de trap hebben we een reliëf aangebracht. En in plaats van grijs zijn ze in geel beton gegoten. Zo zijn we creatief omgegaan met de regels. Spullen die kapot gaan moeten namelijk vervangen kunnen worden door materialen uit het handboek van de gemeente. Omdat we ons precies aan de maten hebben gehouden, kun je de trap alsnog vervangen door standaard beton of een goot, als dat nodig is.”
Nu het nieuwe binnenplein klaar is wordt het door de buurt gezamenlijk onderhouden. Bewonersgroep Groene Vingers gaat elke eerste zondag van de maand onkruid wieden, afval prikken en plantjes bewateren. Maar na de oplevering van een vergroeningsproject is educatie ook belangrijk, zegt Tanja. “We geven de bewoners eenmalig tuin-coaching om hen wegwijs te maken in het beplantingsplan en onderhoud.” Omdat het om een publieke ruimte gaat, doet de gemeente hiervan het grootste deel. Ook aanhaken bij bestaande wijkprojecten is ook handig, zegt Tanja. “Maak kennis met de wijktuinman en de wijknetwerker, of ga langs bij het buurthuis. Samen krijg je meer dingen voor elkaar, bijvoorbeeld als je geld nodig hebt of vrijwilligers die komen helpen.”
Foto’s door: Arnoud Verhey