Stadscentra zijn van oudsher versteende plekken. Op historische foto’s staan vaak een paar verdwaalde bomen in een bijna volledig versteende buitenruimte. In stadscentra komen natuurlijk ook veel mensen samen, ondernemers en gebruikers zijn gebaat bij een opgeruimde omgeving. Maar, anno 2021 is het tij langzaam aan het keren en zien we in toenemende mate weer het nut en plezier van vergroenen. Zo ook in het stadscentrum van Zwolle. Daar heeft de gemeente de afgelopen vier jaar het initiatief genomen voor de aanleg van ongeveer honderd geveltuinen in het winkelgebied. We spreken Tsjerk Jelsma (beheeradviseur groen) en Harry Pierik (tuinontwerper).
Harry Pierik vertelt: ‘’Ik werd in 2016 benaderd door Tsjerk omdat de gemeente Zwolle de binnenstad wilde vergroenen. Ik heb een ontwerp gemaakt met een biels van cortenstaal en een grote variëteit aan beplanting. We zijn toen klein begonnen met een aantal geveltuinen. Inmiddels zijn we vier jaar verder en staat de teller op zo’n honderd geveltuinen. Afgelopen december hebben we nog 80 meter geveltuin toegevoegd!’’ Een wandeling door de Zwolse binnenstad doet het groene hart dan ook sneller kloppen. De geveltuinen zijn mooi vol begroeid en gevuld met een grote verscheidenheid aan kleuren, hoogtes en structuren.
Is een belangrijke vraag die vaak wordt gesteld bij het aanleggen van nieuw groen. In dit geval is het de gemeente Zwolle die een hovenier de opdracht heeft gegeven om 3x per jaar, met behulp van vrijwilligers, voor het onderhoud te zorgen. In extreem droge periodes is er ook een waterwagen van de stadshovenier die langs de geveltuinen rijdt. Verder is er bij de aanleg gekozen voor het toevoegen van bentoniet, een kleimineraal, met de eigenschap dat het water kan vasthouden. 1 kilo bentoniet kan 10 liter water vasthouden. Dit zorgt voor vertraagde waterafgifte aan je geveltuin. Daarnaast is er gekozen voor een hoge dichtheid van beplanting. Zorg dat de aarde bedekt is met (bodembedekkende) planten, dan verdampt er minder water.
Tsjerk Jelsma (beheeradviseur groen) vertelt enthousiast als initiatiefnemer: ‘’Het idee om geveltuinen aan te leggen is ontstaan tijdens de Eurocrisis, in 2015. Er was leegstand en de binnenstad verloederde enigszins. Er kwam toen geld vrij om het winkelgebied van het stadscentrum te stimuleren. In eerste instantie wilden we dat de ondernemers zouden helpen bij de aanleg en het onderhoud, maar dit bleek lastiger dan verwacht. Ondernemers hebben het druk en niet iedereen heeft groene vingers. Daarom besloten we als gemeente het voortouw te nemen.’’ Maar onderhouden of niet, de ondernemers zijn maar wat blij met de geveltuinen. Als we in gesprek gaan met een bepaalde straat dan is tegenwoordig één van de standaardvragen: ‘’Komen hier ook geveltuinen?’’ aldus Tsjerk.
Het antwoord is positief, want de gemeente Zwolle wil nog minstens 5 jaar doorgaan met het uitbreiden van de geveltuinen. Op naar een groene Zwolse binnenstad!
Foto’s door: Harry Pierik