Stap 1: Is je zand schoon?

Schoon zand? Is er dan ook vies zand? Dat is er zeker! 

We leggen het je uit: In sommige plekken in Nederland kan lood of andere soort zwaar metaal in de grond voorkomen. Dat kun je van buitenaf niet zien en ook niet altijd weten, omdat deze vervuiling jaren geleden kan hebben plaatsgevonden. Doordat er ooit een fabriek in de buurt heeft gestaan bijvoorbeeld, of zelfs door het gebruik van lood binnenshuis (vroeger wisten mensen niet dat lood gevaarlijk was). Lood is vooral een risico voor de gezondheid van kinderen. Als ongeboren kinderen en jonge kinderen het binnenkrijgen, heeft dat gevolgen voor hun hersenen. Die ontwikkelen zich minder goed. Een serieuze kwestie, dus! Het is ook belangrijk dat je geen moestuin aanlegt als je niet zeker weet of de grond vervuild is, gebruik dit zand ook niet om mee te spelen, zoals in een zandbak.

De enige manier om zeker te weten of je zand schoon is, is door het te laten testen. In sommige plaatsen, waarvan bekend is dat er relatief veel lood aanwezig is, zijn door de gemeenten zelf al onderzoeken uitgevoerd. Hier kun je simpelweg je postcode invoeren op een website om te zien wat de kwaliteit van je grond is. Dit is bijvoorbeeld in de gemeente Rotterdam, de gemeente Maastricht en de gemeente Arnhem het geval. Mocht het niet bekend zijn wat de kwaliteit is van jouw grond heb je in sommige gemeente de mogelijkheid om een gratis ‘lood in de bodem-check’ uit te voeren. Dit kan bijvoorbeeld in de gemeente Amsterdam. Zoals je begrijpt verschilt de informatie en wat er mogelijk is dus per gemeente!

Is deze informatie bij jou in de omgeving niet bekend of wil je het zekere voor het onzekere nemen? Dan kun je het beste het zand afvoeren en vervangen door nieuwe aarde. Zo weet je zeker dat het schoon is!

Stap 2: Hoe diep is de zandlaag?

Is je zand schoon? Mooi! Dan is de volgende vraag met hoeveel zand we te maken hebben. Een beetje zand schuurt namelijk de maag, dus dat is geen probleem. Kijk dus eerst hoe diep die laag zand is. 

Is je zandlaag 5 tot 10 centimeter diep? 

Dan heb je geluk! Deze hoeveelheid kun je namelijk gewoon door de laag aarde/klei/veen heen spitten die onder het zand ligt. Vaak heeft dit een hele vaste, ondoordringbare concentratie die je sowieso eerst los moet maken voordat je er planten in kunt zetten. En je groen heeft helemaal geen last van een beetje zand, sterker nog; ze zullen juist blij zijn met wat ruimte voor lucht en water in de grond! 

Is je zandlaag dieper dan 10 centimeter? 

Dan zul je een gedeelte van het zand weg moeten halen. Maar haal ook in dit geval niet alles weg; ook in deze situatie geldt dat je het beste 5 tot 10 centimeter zand over kunt houden. Om dit alsnog door de ondergrond te mengen! 

Ik moet van mijn zand af! 

Heb je meer dan 10 centimeter zand en moet je een gedeelte kwijt? Snappen we! Kijk eerst of je het zand opnieuw kunt gebruiken in jouw tuin, dat is natuurlijk de allerbeste optie. Zo kun je bijvoorbeeld een gedeelte van jouw tuin ophogen, waardoor er verschillende niveaus ontstaan. Dit zorgt niet alleen voor een meer dynamische tuin, maar zo creëer je ook goede omstandigheden voor verschillende soorten planten. Hoog = droog, en laag = nat (sorry, we konden hier geen rijmwoord voor bedenken). 

Wil je het zand écht niet meer bij jou in de buurt zien (wat heeft dat zand jou toch misdaan)? Dan gaan we naar de volgende stap!

Stap 3: Check wat de opties zijn rondom het NK Tegelwippen in jouw gemeente 

Wat je met je gewipte tegels kunt doen tijdens het NK Tegelwippen, bepaalt iedere deelnemende gemeente zelf. En dat geldt ook voor zand! Op sommige plekken rijden tegeltaxi’s, en een aantal van deze nemen ook je zand mee. In Rotterdam kun je jouw afgegraven zand gewoon naast je tegels op de stoep zetten als je een afspraak hebt gemaakt met de tegeltaxi, en zij zorgen voor de rest. In Hoeksche Waard mag je het zand gratis naar de gemeentewerf brengen, samen met je gewipte tegels. De mogelijkheden verschillen per plek, dus kijk even wat er in jouw gemeente mogelijk is! 

Helaas is het niet overal mogelijk om je zand mee te geven met een tegeltaxi of gratis af te voeren. Dit is natuurlijk sowieso geen optie als je in een gemeente woont die niet meedoet aan het NK Tegelwippen (onvoorstelbaar, maar die plaatsen zijn er ook gewoon nog steeds!). In dat geval zul je zelf naar de stort moeten (waar het wegbrengen van zand helaas geld kan kosten), maar ook hier verschillen de exacte regels per gemeente. Check dus op de website van jouw gemeente wat de regels zijn, zo ga je goed voorbereid aan de slag! 

Laat de aanblik van zand onder je tegels je vooral niet tegenhouden om tegels te gaan wippen. Vaak zijn er genoeg opties om iets met het zand te doen, en je krijgt er groene glorie voor terug! Wat wil een mens (of dier) nog meer?

Deze inhoud is mede mogelijk gemaakt door Klaverblad Verzekeringen.

Ben je op zoek naar meer tips of inspiratie? Kijk bij onze overige artikelen!